بررسی کوتاهی بر طول عمر امام زمان(عج)
عمر طولانی نه از نظر عقل محال است، و نه مسائل علمی آن را نفی میکند، تاریخ، سنت و ادیان آسمانی نیز بر آن است که انسانهایی بودهاند که فوق عادت و عمر طبیعی همگان، عمر داشته و زندگی کردهاند، فلذا طولانی بودن عمر امام زمان (عج) از دیدگاه مسلمین از جهات مختلف ممکن بوده و محال نمیباشد.
مسأله طول عمر امام زمان (عج) همواره در طول تاریخ از سوی برخی مورد استبعاد واقع شده است. به طوری که سعدالدین تفتازانی داشتن حیات طولانی مدت آن حضرت را انکار و برخی هم به مقتضای ادله به ولادت ایشان معترف گشتهاند و لیکن گفتهاند: کسی نمیتواند تا این مدّت طولانی در قید حیات باشد. پس امام زمان از دنیا رفته است! امّا باید دانست که چنین باوری نه تنها با حدیث «من مات و لم یعرف امام زمانه، مات میتةً جاهلیةً»؛ هر کس بمیرد ولی امام زمان خویش را نشناسد، همچون مردگان جاهلیت از دنیا رفته؛ منافات دارد. بلکه به عقیده شیعه رشته امامت در هیچ عصری قطع نمیشود و همیشه یک امام زنده وجود دارد، گرچه این امام از دیدگان غایب باشد.
ما در این نوشتار طول عمر امام زمان را از لحاظ امکان عقلی، امکان علمی، منابع دینی، کتب آسمانی، تاریخ و روایات، ثابت و استبعاد حیات بلند مدت ایشان را برطرف میسازیم.
1 . امکان عقلی:
مقصود این امکان، محال نبودن عمر طولانی از نظر عقل است. به عنوان مثال بودن در آتش و نسوختن از نظر عقل محال است، درازی عمر نیز با تناقض همراه نمیباشد. و مانعی برای تحقق آن وجود ندارد، زیرا در مفهوم زندگی، مرگ زودرس نهفته نیست. ممکن است که برای انسان شرائط و محیطی پدید آید که سلولهای بدن پیوسته بازسازی شود و اندامهای پشین که دچار پیری و فرسودگی شدهاند به تدریج در جریان خون حل و دفع شوند. لذا، از نظر عقل سالها زنده ماندن محال نمیباشد.
آنچه که به عنوان نمونه و اختصار اشاره گردید، عمر طولانی نه از نظر عقل محال بود، و نه مسائل علمی آن را نفی میکند، تاریخ، سنت و ادیان آسمانی نیز بر آن است که انسانهایی بودهاند که فوق عادت و عمر طبیعی همگان، عمر داشته و زندگی کردهاند، فلذا طولانی بودن عمر امام زمان (عج) از دیدگاه مسلمین از جهات مختلف ممکن بوده و محال نمیباشد
2. امکان علمی:
امکان علمی بدین معناست که از نظر علم، سفر انسان به سیارات منظومه شمسی و دیگر منظومهها مردود نیست و نظریههای علمی امکان زیست دراز مدت را برای انسان نیز محال نمیداند و به لحاظ علمی در امکان زیست طولانی نیز تردید نمیشود که به یک نمونه اشاره می کنیم:
برخی از محققان میگویند، ژنهایی را کشف کردهاند که عامل جاویدانگی سلولهاست. این ژنها میتوانند سلولهای آسیب دیده را ترمیم کنند. آزمایشهای بر حشراتی که این ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد که این جانداران بر اثر مرگ سلولی نمیمیرند، بلکه تحلیل فیزیکی اندامهای به مرگ آنها میانجامد. امید است با شناخت مکانیسم پیری، کیفیت زندگی سالمندان بهبود یافته و روند پیری کاهش پیدا کند.
3 . منابع دینی:
الف) منابع امامیه:
امام سجاد ـ علیه السلام ـ میفرماید: سنتهایی از انبیاء گذشته در قائم به یادگار مانده است. از آدم و نوح ـ علیه السلام ـ طول عمر، از ابراهیم ـ علیه السلام ـ تولد پنهانی، از عیسی ـ علیه السلام ـ غیبت .... و امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: خدای تعالی عمر بنده صالح خویش، خضر، را طولانی نکرد جز برای اینکه دلیلی بر طول عمر قائم (عج) باشد. و از این رهگذر بهانه دشمنان را خنثی و حجت ایشان را قطع کند. (بحارالانوار، ج 51 ص 217)
ب) اهل سنت:
ابن جوزی که از علما معروف اهل سن و حنفی مذهب است، پس از بحث در حالت حضرت مهدی(عج) و نقل روایات رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ درباره آن حضرت میگوید: این اعتقاد امامیه صحیح است که حضرت مهدی موجود زنده است و برای افرادی استدلال میکند که از عمر طولانی برخوردار بودهاند. مانند: خضر، الیاس، و همچنین «ذوالقرنین» که در تورات آمده است. 3000 سال عمر کرد. و همچنین معمّرینی در شمار عمرهای 900، 800، 700 سال نیز در تاریخ آمده است.
4 . کتب آسمانی:
الف) قرآن کریم: در قرآن کریم نیز مواردی از عمرهای طولانی آمده که به نمونه آن اشاره میگردد: حضرت نوح ـ علیه السلام ـ : «نوح را به سوی قومش فرستادیم، 950 سال در میان آنان درنگ کرد» (عنکبوت: 14) و همچنین، حضرت یونس ـ علیه السلام ـ : «اگر او از اهل شیخ نبودی تا قیامت در شکم ماهی نگه میداشتم،» (قلم، 48)
پس اگر زندگی در شکم ماهی تا قیامت امکان داشته باشد، در خشکی طبیعی است که امکان خواهد داشت.
ب) کتب آسمانی اهل کتاب: در میان خداپرستان و پیروان ادیان آسمانی، از اینکه طول عمر ممکن است اختلافی نیست. و در تمام کتب مۆسسه از عمر طولانی بسیار سخن به میان آمده است. از جمله در ثور است که کتاب مقدس یهودیان است از نظر مسیحیان نیز مورد اعتماد میباشد. و در آن شرح زندگی زیادی را اینگونه آورده است که جزء کسانی که عمرشان طولانی است اما، در ادیان گذشته سخن از طول عمر حضرت مهدی (عج) نیست. بلکه سخن در مطلق و درازی عمر و کسانی است که عمر فوق طبیعی و معمولی داشتهاند. میگوید: «آدم» 900 سال، «نوش» 905 سال، «قینان» 910، «منشوشالح» 969، «المک» 777 سال داشته و بعد از آن مردهاند.
و همچنین در انجیل که بعد از تورات بوده و از آن به عهده جدید یاد میکند میگوید: ... انسانهای مادی بودهاند که 2000 سال داشته حداقل آن 900 سال است که موارد متعددی را نشان میدهد.
برخی از محققان میگویند، ژنهایی را کشف کردهاند که عامل جاویدانگی سلولهاست. این ژنها میتوانند سلولهای آسیب دیده را ترمیم کنند. آزمایشهای بر حشراتی که این ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد که این جانداران بر اثر مرگ سلولی نمیمیرند، بلکه تحلیل فیزیکی اندامهای به مرگ آنها میانجامد
5 . تاریخ:
کهنسالترین، انسانها آنچه در تاریخ آمده زیاد بودهاند که بالای 500 سال داشتهاند و نمونههای دیگر اینکه «فیروازای» یکی از پادشاهان 537، «ابوهبل» ،قس، اسقم، هر کدام 670 سال، مصرایم نوه نوح، ملک نوه ادریس هر کدام 700 سال و .... داشتهاند. همچنین ضحاک 1200، مهرکان 2500، عاد و لقمان هر کدام 3500 سال عمر کردهاند و ..
6ـ روایات:
در روایات متواتری که از طریق اهل تسنن و شیعه از پیامبر گرامی اسلام ـ صلّی الله علیه و آله ـ نقل شده است، آن حضرت حجتهای الهی را دوازده نفر بیان کرده است. مضافاً به این که اسامی آنها را هم حضرت بازگو فرموده است و در مورد آخرین حجت خدا که فرزند امام حسن عسکری ـ علیه السّلام ـ است فرموده: «اگر از عمر دنیا فقط یک روز مانده باشد، خداوند آن روز را آن قدر طولانی میکند تا مردی از فرزندانم که اسم او همانند اسم من است ظهور کند و دنیا را با عدالت و دادگستری خود پر کند، آن گونه که از ظلم و ستم پر شده است.» گذشته از آنها پیامبر مسأله غیبت آخرین جانشین خود را مطرح کرده و از شک در آن که به شک در امر خدا میانجامد، تحذیر نموده است. (تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص 359)
در نتیجه: آنچه که به عنوان نمونه و اختصار اشاره گردید، عمر طولانی نه از نظر عقل محال بود، و نه مسائل علمی آن را نفی میکند، تاریخ، سنت و ادیان آسمانی نیز بر آن است که انسانهایی بودهاند که فوق عادت و عمر طبیعی همگان، عمر داشته و زندگی کردهاند، فلذا طولانی بودن عمر امام زمان (عج) از دیدگاه مسلمین از جهات مختلف ممکن بوده و محال نمیباشد.